27 Mayıs Pazartesi akşamından herkese iyi geceler.
Günün özetlerinden derlediğimiz gece raporunun yeni sayısında sizlerle beraberiz. Bugün yine birbirinden önemli haberleri sizler için derleyerek uykudan önce bilgi dağarcığımızı genişletmeye çalıştık.
Günü bitirirken tavsiye : “Sen Yanımda Kal – Soft Analog”, Spotify .
İyi okumalar!
PİYASA VE EKONOMİ
- Bugün toplanan Finansal İstikrar Toplantısı ile ilgili olarak Bakanlığın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, toplantıda tüketici kredileri ve kredi kartlarına ilişkin alınan tedbirlerin sonuçlarının değerlendirildiği ve deflasyon sürecinde alınabilecek diğer tedbirler konusunda istişarede bulunulduğu belirtildi . Toplantıda
,yurt içi likiditedeki son gelişmelerin finansal istikrara etkisi ve alınabilecek önlemlerin de görüşüldüğü belirtilen açıklamada, şöyle devam edildi: “Komite, denge ve sürdürülebilirlikten oluşan finansal istikrarın korunmasına yönelik bütünsel bir yaklaşımla çalışmalarını sürdürüyor . Yüksek büyümenin en önemli unsuru” ifadelerine yer verildi. - Tüketici Güven endeksi, mayısta geçen aya göre hizmet sektöründe aynı kalırken, perakende ticaret sektöründe yüzde 3,3, inşaat sektöründe yüzde 0,3 azaldı.
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)‘nin yayınladığı son verilere göre, Nisan ayında Türkiye genelinde şirket kapanışları rekor seviyeye geldi. Bir önceki aya göre %10,2 artışla 1849 şirkete veda edildi. Bu durum, Mart ayındaki 1678 şirket kapanışının da üzerine çıktı. Gerçek kişi ticari işletmelerinde de bir önceki aya göre %36,4’lük, kooperatiflerde ise %21,7’lik bir azalma görüldü.
- Avrupa’da faiz indirimlerinin başlayacağına yönelik iyimserlik sürüyor. Piyasalar, haziran ayında faiz indirimi olasılığını % 88 olarak fiyatlıyor. ECB yetkilisi Olli Rehn de para politikasını gevşetmek için haziran ayını işaret etti.
- Bir dönemi altyazılı içerikleri sayesinde yabancı dizilerle tanıştıran eğlence, finans ve ekonomi kanalı CNBC-e, 10 Haziran’da yeniden yayın hayatına başlıyor. Türkiye’nin sevilen kanalları arasında yer alan CNBC-e, 2015’te yayın haklarının sona ermesi nedeniyle Türkiye’den çekilmişti ve birçoğumuzu üzmüştü. CNBC-e, 9 yılın ardından Türkiye’deki yayın hayatına yeniden başlıyor. Kanalın dönüşü, resmi X hesabından paylaşılan “Merhaba!” mesajı ve sokak reklamlarıyla duyuruldu. CNBC-e’nin geri dönüşünü müjdeleyen bu adım, izleyiciler arasında büyük bir heyecan yarattı.
EKONOMİ TAKVİMİ
- Teknik analizin yanı sıra makroekonomik haber takibi kripto para piyasası için her zaman önem arz ediyor. 27 Mayıs–2 Haziran tarihleri arasında yaşanacak önemli finansal gelişmeleri siz değerli okuyucularımız için derledik.
- 27 Mayıs Pazartesi
- ABD borsaları resmi tatil nedeniyle kapalı olacak.
- Solana 1.18V güncellemesi hayata geçecek.
- Floki (FLOKI) bir duyuru paylaşacak.
- 28 Mayıs Salı
- Stargate V2 sürümü yayınlanacak.
- İngiltere merkezli ilk Bitcoin ve Ethereum ETP’leri işleme başlayacak.
- 29 Mayıs Çarşamba
- ABD Beige Book yayınlanacak (TSİ 21.00)
- SEC, spot Bitcoin ETF’lerinde opsiyon ticareti için karar verecek.
- Bitcoin Seoul konferansı başlayacak.
- BNB Chain, Serengeti hardforku gerçekleşecek.
- 30 Mayıs Perşembe
- ABD Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) açıklanacak.
- 31 Mayıs Cuma
- Türkiye Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) açıklanacak.
- Ethereum Classin (ETC) halving’i gerçekleşecek.
- Uniswap (UNI), Free Switch isimli önemli bir oylamaya başlatacak.
GÜNÜN YAZISI
Mahfi Eğilmez’den çarpıcı ‘enflasyon’ yazısı! Verileri ortaya koydu ve uyardı
Türkiye ekonomisine ilişkin analiz ve uyarıları yakından takip edilen iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, enflasyon tahmine ilişkin bir yazı kaleme aldı. TÜİK enflasyonuna en yakın tahminin tüketiciden geldiğini ortaya koyan Eğilmez, TÜİK’in açıkladığı enflasyonun kredi kartı harcamalarındaki artışın yarısında kaldığını belirtti. Eğilmez, bu artışın ENAG enflasyonuna daha yakın olduğuna dikkat çekti.
Deneyimli iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, Türkiye ve dünya ekonomisine ilişkin isabetli analizlerine devam ediyor. Kendi adını taşıyan blogunda dikkat çeken yazılar yayınlayan Mahfi Eğilmez’in 27 Mayıs tarihli son yazısı “En doğru enflasyon tahmini” başlığını taşıyor.
Pek çok yazı ve konuşmasında enflasyonun doğru açıklanması gerektiğine değinen Eğilmez, “Gerçek enflasyonu bilmezsek ücretler de fiyatlar da kiralar da doğru belirlenemez” ifadesini kullandı.
Mahfi Eğilmez’e göre; enflasyonu düşürmek için uyguladığımız politika araçları gerçek enflasyonu hedef alarak ayarlanmamışsa enflasyonu yüzde 5’ler düzeyine indirmek ve orada tutmak mümkün olmaz.
Eski Hazine Müsteşarı, akademisyen ve yazar Mahfi Eğilmez’in son yazısı şöyle:
* Merkez Bankası’nın 2024 yılı II. Enflasyon Raporu’nda 2015 yılı Nisan ayından başlayarak her yılın Nisan aylarında 12 aylık temelde enflasyon oranının yüzde kaç olacağına ilişkin piyasa katılımcıları, firma temsilcileri ve tüketicilerin tahminlerini gösteren bir grafik yer alıyor (Sayfa 57, Kutu 3.1.). Bu grafiği rapordan aynen alıyorum (sol taraftaki grafik.)
* Sağ taraftaki grafik de TÜİK’in tüketici enflasyon oranına (TÜFE) ve İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksine göre oluşturulan ve 2020’den 2024’e kadar her yılın Nisan aylarında gerçekleşen 12 aylık enflasyon oranlarını gösteriyor. * Gerçekleşen enflasyon oranlarına baktığımızda İTO endeksinin TÜFE’nin üzerinde seyrettiğini ve gerçeğe daha yakın olduğunu görüyoruz (buna karşılık bu iki endeksin kapsama alanlarının ve bölge kapsamlarının farklı olduğunu belirtelim.)
* İki grafiği karşılaştırdığımızda TÜİK tarafından açıklanan gerçekleşen enflasyon (TÜFE) oranlarına en yakın tahminleri tüketicilerin, en uzak tahminleri piyasa katılımcılarının yaptığını, firma temsilcilerinin ise bu ikisinin arasında kaldığını görüyoruz.
Gerçeğe en yakın tahmin tüketiciden
* Merkez Bankası bu tahminleri her ay uyguladığı anketlerle belirliyor. Piyasa katılımcıları genellikle Merkez Bankası’nın açıkladığı enflasyon tahminine paralel tahminlerde bulunuyor. Bu tahminler tutmuyor, hatta çoğu kez gerçek duruma yaklaşmıyor. Bunun iki nedeni olabilir:
(1) Piyasa katılımcısı olarak seçilenler doğru tahmin yapabilen kişiler olmayabilir.
(2) Bu kişiler Merkez Bankası’nı üzmemek için onun tahmini çevresinde tahmin açıklıyor yani kendi tahminlerini saklıyor olabilirler.
* Firma temsilcilerinin tahminleri biraz daha gerçekçi görünüyor. Onlar da aslında, enflasyon oranına göre belirlendiği için, ücret zamlarını frenleyebilmek için tahminlerini düşük tutuyor olabilirler.
* Gerçeğe en yakın tahminler tüketicilerden geliyor. Aslına bakarsanız gerçekleşmiş olarak açıklanan enflasyon verilerinin de gerçeği yansıtmadığını biliyoruz. Bunu kendi yaşamımızda karşılaştığımız fiyatlardan gözlemleyebiliyoruz. TÜİK, verileri nasıl ve nereden elde ettiğini mahkeme kararlarına karşın açıklamadığı için de bunları denetleme olanağımız yok.
Kredi kartı kullanımındaki artış ve enflasyon karşılaştırması
* Yıllar itibarıyla kredi kartı kullanımlarını ve artış oranlarını çıkarıp bunları TÜİK TÜFE ve ENAG eTÜFE ile karşılaştırınca şöyle bir tablo çıkıyor ortaya (kaynak: Banka Kartları Merkezi – BKM; Raporlar ve Yayınlar / Kredi Kartı İşlemleri / Yerli Kartların Yurtiçi Kullanımı, TÜİK; Tüketici Fiyat Endeksi Haber Bültenleri, ENAG; ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksleri – eTÜFE.)
* 2023 yılında hane halklarının toplam tüketim harcaması 15,5 trilyon lira olarak gerçeklemiş bulunuyor. Aynı yıl kredi kartı harcamaları 7,3 trilyon lira olduğuna göre demek ki toplam nihai tüketim harcamalarının yüzde 47’si kredi kartıyla yapılıyor. Piyasada on binlerce farklı mal bulunduğu ve TÜİK’in TÜFE endeksi kapsamında 406 madde yer aldığı dikkate alındığında yüzde 47 temsil oldukça yüksek bir temsil olarak kabul edilebilir.
* 2023 yılında 2022 yılına göre yerli kredi kartlarının yurtiçi kullanım tutarları yüzde 128,4 artmış. 2024 yılının ilk üç ayında kredi kartı kullanımı artışı yüzde 133’e yükselmiş. Buna karşılık TÜİK TÜFE’deki artışlar, kredi kartı kullanım artışının yarısında kalmış. Oysa ENAG’ın eTÜFE artış oranları kredi kartı kullanım artışı oranlarına çok daha yakın olmuş. Hatta 2023’de eTÜFE ile kredi kartı kullanım oranı artışı neredeyse bire bir tutmuş.
* Önce gerçek enflasyonun ne olduğunu tespit etmemiz gerek. Gerçek enflasyonu bilmezsek ücretler de fiyatlar da kiralar da doğru belirlenemez. Enflasyonu düşürmek için uyguladığımız politika araçları gerçek enflasyonu hedef alarak ayarlanmamışsa enflasyonu yüzde 5’ler düzeyine indirmek ve orada tutmak mümkün olmaz.
Orjinal İçerik : https://www.dunya.com/ekonomi/mahfi-egilmezden-carpici-enflasyon-yazisi-verileri-ortaya-koydu-ve-uyardi-haberi-729043
